Wkrótce widok drona kontrolującego dym wydobywający się z kominów nikogo nie powinien dziwić. W środę, 15 maja, eksperci dziedzin ochrony środowiska, przedstawiciele branży dronowej, samorządów i straży miejskiej spotkali się podczas „okrągłego stołu” w Katowicach. Celem było podsumowanie dotychczasowych prac nad programem „DroneLAB Środowisko”, który zainicjowano w marcu tego roku w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.
Pierwsze loty w ramach „DroneLAB Środowisko”, dotyczące pomiaru niskiej emisji, odbyły się 16 marca w Katowicach i służyły sprawdzeniu wcześniej określonych wytycznych dla tego typu usługi. Testy odbywały się z udziałem Straży Miejskiej w Katowicach, która posiadała już wcześniejsze doświadczenia w zakresie kontroli jakości powietrza przy użyciu dronów. Zastępca komendanta Mariusz Sumara podkreślił podczas „okrągłego stołu”, że podczas niezależnych testów, w ciągu 15 dni katowiccy strażnicy byli w stanie sprawdzić 1000 budynków przy użyciu drona. Dodał, że taka liczba kontroli, przeprowadzana w sposób tradycyjny, zajęłaby kilka miesięcy.
Pierwsze doświadczenia zebrane w Katowicach – ale także w Elblągu, który również uczestniczył w testach – pokazały, że drony mogą być z powodzeniem wykorzystywane do poprawy jakości powietrza w wielu aspektach i mogą być z łatwością wykorzystywane w miastach.
Egzekwowanie uchwał antysmogowych
Po pierwsze, drony mogą służyć do skutecznego egzekwowania postanowień uchwał antysmogowych i zakazu spalania śmieci. Ważny jest także aspekt ekonomiczny, ponieważ umożliwiają znaczne ograniczenie kosztów kontroli. Wykorzystanie bezzałogowych statków powietrznych (BSP) umożliwia weryfikację nawet kilkuset palenisk w ciągu zaledwie dwóch godzin lotu i przy dobrej kalibracji urządzeń pomiarowych wskazuje z dużą pewnością paleniska, w których mogło dojść do złamania prawa i które wymagają bezpośredniego zbadania (pobrania próbek z komina).
Walka z ubóstwem energetycznym
BSP umożliwiają szybką i skuteczną analizę dużego obszaru, uławiają wytypowanie osiedli i domów stanowiących poważne zagrożenie dla jakości powietrza. Jednocześnie pozwalają na zdiagnozowanie problemu ubóstwa energetycznego i zaplanowanie skutecznych interwencji. Przeprowadzenie diagnozy wskazuje kluczowe obszary (domy) odpowiedzialne za zwiększoną emisję zanieczyszczeń powietrza na danym obszarze, zaś władze lokalne na podstawie zdobytej wiedzy mogą zaproponować skuteczne interwencje (dofinansowanie wymiany pieca czy termomodernizację).
Kształtowanie dobrych postaw u mieszkańców
Kontrola palenisk z wykorzystaniem BSP odbywa się bardzo szybko i nie pozostawia czasu na wygaszenie paleniska w sytuacji, gdy właściciele posiadłości spalają np. śmieci. Świadomość nieoczekiwanej kontroli rodzi naturalny opór przed działaniami niezgodnymi z prawem.
Program „DroneLAB Środowisko” zajmuje się szerokim zastosowaniem BSP w służbie ochrony środowiska, a uczestniczą w nim samorządy, eksperci oraz firmy z branży BSP. Jest on realizowany w ramach Centralnoeuropejskiego Demonstratora Dronów. Koordynatorem dotychczasowych prac w ramach programu był Instytut Innowacji i Odpowiedzialnego Rozwoju. Program ma pomagać jednostkom samorządowym zrozumieć, jak technologia BSP może być skutecznie wykorzystywana na rzecz ochrony powietrza na terenie miast i gmin, i stanowić pomoc przy zamawianiu tego typu usług.
Po spotkaniu w ramach „okrągłego stołu” zostanie wypracowany dokument z rekomendacjami dla samorządów, z którego będą mogły korzystać miasta i gminy w całej Polsce. Rekomendacje mogą odpowiadać na pytania m.in. w jakie czujniki powinny być wyposażone drony do pomiarów, jakie wymagania technologiczne powinny spełniać, albo ile osób musi brać udział w tego typu testach. Dokument ma być gotowy niebawem, tak aby z rekomendacji można było korzystać już od sezonu grzewczego 2019/2020.
Fot. Wojciech Mateusiak
