Prof. Michaël Matlosz, przewodniczący EuroScience, poinformował o wyborze Katowic podczas konferencji prasowej, która 22 grudnia 2021 roku odbyła się w Centrum Informacji Naukowej i Bibliotece Akademickiej. Prestiżowy tytuł Europejskiego Miasta Nauki przyznawany jest co dwa lata, począwszy od 2004 roku. Jego ideą jest pogłębienie zmian towarzyszących transformacji społeczeństwa tych miast i regionów w stronę społeczeństwa nauki, ukazanie bogactwa i różnorodności europejskiego krajobrazu naukowego oraz wspieranie samokształcenia, integracji naukowej, zainteresowania nauką wśród młodszych pokoleń i rozwój europejskich badań bez granic, wzmocnienie europejskiego i międzynarodowego profilu społeczności naukowej w danym mieście oraz w regionie, zwiększenie zaangażowania obywateli i środowiska naukowego w problemy lokalne, uruchomienie inwestycji publicznych w regionalną naukę oraz jej infrastrukturę, a także pobudzenie turystyki.
– Jestem niesamowicie podekscytowany. Przed nami wielkie wyzwanie i wielka praca, ale też niezwykła inwestycja w społeczeństwo, w mieszkańców naszych regionu – mówił podczas konferencji Marcin Krupa, prezydent Katowic. – Jak powiedział Izaak Newton, to, co wiemy, to tylko kropelka, a czego nie wiemy, to cały ocean. Jestem pewien, że z takim zespołem możemy wypływać na wody tego oceanu – dodał prezydent.
Europejskim Miastem Nauki w roku 2022 będzie holenderska Lejda. Wcześniej natomiast tytułem tym cieszyły się kolejno Sztokholm, Monachium, Barcelona, Turyn, Dublin, Kopenhaga, Manchester, Tuluza i Triest. Łatwo więc zauważyć, że Katowice są pierwszym w tym gronie miastem położonym w Europie Środkowo-Wschodniej!
– Bardzo się cieszę, że EMN 2024 będą Katowice, bo tutaj jak w soczewce skupiają się zarówno wielkie projekty technologiczne i przemysłowe, jak i aspiracje dotyczące przyszłości. Wierzę, że podobnie jak Katowice stały się jednym z wiodących ośrodków kulturalnych w kraju, stolica województwa śląskiego będzie także rozsadnikiem nauki, która przysłuży się lepszej przyszłości Polski – stwierdził premier Mateusz Morawiecki.
Starania Katowic o tytuł EMN to wspólna inicjatywa prezydenta Katowic Marcina Krupy oraz katowickiego środowiska akademickiego, reprezentowanego przez rektora UŚ prof. dr. hab. Ryszarda Koziołka. 30 września 2021 roku Rada Miasta Katowice podjęła uchwałę intencyjną w sprawie ubiegania się o tytuł EMN 2024, a EuroScience zaprosiła Katowice do indywidualnych negocjacji o przyznanie tego tytułu – już na początku października prof. Matlosz, przewodniczący EuroScience, gościł w naszym mieście podczas piątej edycji ŚFN.
– Katowice stają się nieformalną stolicą nauki europejskiej. Uzyskaliśmy prawo organizacji europejskich igrzysk naukowych, z tym że będą one trwały cały rok. Poprzez rozwój uczelni w regionie nauka i edukacja zaawansowana mogą stać nowym, unikatowym przemysłem Śląska – przekonywał prof. Ryszard Koziołek. – W jakimś sensie historia tego regionu to przeszłość i przyszłość Europy, streszczają się tu bowiem wszystkie wyzwania, z którymi boryka się człowiek Zachodu: ta przestrzeń wyzwoliła głód pracy, rywalizacji, eksploatacji, zysku. Czas zmądrzeć, czas wsłuchać się w rozwiązania podpowiadane przez naukę, dzięki którym możemy naprawić świat.
Wraz z tytułem EMN wiąże się prawo organizacji w 2024 roku EuroScience Open Forum (Otwarte Forum EuroScience – ESOF). Wydarzenie to odbywa się co dwa lata i poświęcone jest kluczowym dla przyszłości świata badaniom naukowym i innowacjom. ESOF Katowice 2024 będzie jednym z najbardziej prestiżowych wydarzeń o charakterze naukowym i technologicznym na świecie. Wcześniej natomiast, bo już w roku 2022, zorganizujemy konferencję towarzyszącą EuroScience Open Forum 2022 (ESOF 2022), którego siedzibą główną będzie wspomniana Lejda.
Podczas konferencji podpisano również umowę konsorcyjną organizatorów EMN 2024, a jej sygnatariuszami zostały: miasto Katowice, Uniwersytet Śląski, Politechnika Śląska w Gliwicach oraz pozostałe uczelnie zlokalizowane w Katowicach – Śląski Uniwersytet Medyczny, Uniwersytet Ekonomiczny, Akademia Wychowania Fizycznego im. J. Kukuczki, Akademia Sztuk Pięknych oraz Akademia Muzyczna im. K. Szymanowskiego.
Wsparcie organizacyjne inicjatyw związanych z tytułem EMN dla Katowic zapowiedział już marszałek województwa śląskiego Jakub Chełstowski oraz przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii Kazimierz Karolczak.
Opracowanie: Uniwersytet Śląski
