Sposobem na ograniczenie kosztów odbioru śmieci są odpowiedzialne zakupy – mówi Janusz Nowiński, dyrektor Miejskiego Zakładu Gospodarowania Odpadami w Dąbrowie Górniczej.
– Skąd się biorą śmieci w mieście?
– Przede wszystkim są to śmieci, które powstają w naszych gospodarstwach domowych, czyli odpady komunalne. Są to śmieci wytwarzane przy okazji naszej bieżącej konsumpcji, jak i odpady po remontach, odpady wielkogabarytowe i tzw. niebezpieczne.
– Ile takich śmieci produkuje każdy z nas?
– Przeciętny mieszkaniec Dąbrowy Górniczej wytwarza w ciągu roku 407 kg. To o prawie 100 kilogramów więcej niż średnia krajowa, która w 2019 roku wynosiła 332 kg na mieszkańca.
– Dlaczego jest ich tak dużo?
– Największy wpływ na ilości śmieci ma zwiększona konsumpcja związana ze wzrostem zamożności społeczeństwa. Istotny wpływ na ciągły wzrost ilości śmieci ma również polityka obrotu opakowaniami stosowana w naszym kraju. Niestety, wszelkiego rodzaju opakowania z tworzywa czy szkła nie są w Polsce objęte kaucją. Powoduje to, że po zakończeniu okresu użytkowania produktu ich opakowanie staje się odpadem i trafia do naszego systemu śmieciowego. Ciągle wzrasta również ilość elektroodpadów, co spowodowane jest coraz to niższymi cenami sprzętu RTV i AGD oraz ich krótkim cyklem życia.
– Co zatem składa się na cenę odbioru śmieci, którą płaci mieszkaniec Dąbrowy Górniczej?
– Jest to: ilość odpadów generowanych przez mieszkańców, ilość mieszkańców wskazana w deklaracjach odpadowych oraz ogólne koszty odbioru i zagospodarowania śmieci. Wszystkie te składniki są ściśle opisane w Ustawie o utrzymaniu porządku i czystości w gminach i są one brane przy ustalania obowiązującej stawki.
– Czy te środki są wystarczające?
– W myśl ustawy powinny być wystarczające, ale rzeczywistość nie jest tak optymistyczna. Ustawa mówi, że gospodarka śmieciowa na terenie gminy powinna się samobilansować. Oznacza to, że środków zebranych od mieszkańców w ramach opłaty śmieciowej powinno wystarczyć na pokrycie wszystkich kosztów zagospodarowania odpadów. Niestety w Dąbrowie Górniczej, podobnie jak w większości miast w Polsce, mamy niedobór dochodów w systemie odbioru odpadów. W przypadku Dąbrowy są to braki na poziomie 6 000 000 mln zł rocznie.
– Dlaczego cena odbioru śmieci rośnie?
– Podstawowym powodem jest wzrost kosztów odbioru i zagospodarowania odpadów, czyli wzrost cen energii, wzrost płac, wzrost opłaty za składowanie śmieci na składowiskach. Czynniki te są niezależne od działań samorządów. W połączeniu z dodatkowymi narzucanymi wymogami dotyczącymi obioru i zagospodarowania śmieci
– wzrost poziomu recyklingu, wprowadzanie dodatkowych rodzajów odpadów do odbioru z gospodarstw domowych (odpady kuchenne), dodatkowe ubezpieczenia składowisk (monitoring) – musi to generować postępujący wzrost cen stawek za odbiór śmieci. Rada Miejska uchwala stawkę za odbiór śmieci z uwzględnieniem tych wszystkich zależności. Aktualna stawka za odbiór śmieci w Dąbrowie Górniczej to 20 zł na mieszkańca i jest obecnie jedną z najniższych pośród gmin naszej Metropolii. Na 41 gmin zajmujemy 33. miejsce pod względem wysokości stawki.
– Czy jako mieszkańcy możemy wpływać na cenę odbioru śmieci?
– Prostym sposobem na ograniczanie kosztów są odpowiedzialne
zakupy. Kupujmy rzeczy naprawdę potrzebne i trwałe, zwracajmy uwagę na rodzaj opakowania i wybierajmy wyroby producentów, którzy pakują je w materiał zdatny do łatwego recyklingu. Unikajmy opakowań wielomateriałowych i opakowań przesadnie dużych w stosunku do kupowanego towaru. Korzystajmy z wielorazowych toreb i, gdzie jest to możliwe, z systemu kaucyjnego. Sam liczę na to, że już niedługo system kaucyjny będzie powszechny w całym kraju.
– Odpowiedzialne zakupy to chyba niejedyne wyzwanie stojące przed mieszkańcami?
– Tak. Z przykrością muszę stwierdzić, że w Dąbrowie Górniczej mieszkają osoby, które podają nieprawdziwe dane i zaniżają w deklaracjach śmieciowych liczbę osób w gospodarstwie domowym. Przy skali rozbieżności pomiędzy osobami zameldowanymi, a ujawnionymi w deklaracjach na poziomie 5 000 osób. Aktualnie przy pomocy Straży Miejskiej w Dąbrowie Górniczej trwa weryfikacja danych podanych w deklaracjach śmieciowych w odniesieniu do danych zebranych w terenie. Liczę na pozytywny skutek tej akcji.
– Dziękuję za rozmowę.
Rozmowa ukazała się w październikowym numerze Przeglądu Dąbrowskiego: www.dabrowa-gornicza.pl/przeglad-dabrowski/
Źródło: UM Dąbrowa Górnicza
