Ambystoma Culturis – to nazwa nowego gatunku płaza, adekwatna do miejsca, gdzie odkryto jego szczątki – w posadzkach Pałacu Kultury Zagłębia w Dąbrowie Górniczej.
Przypadkowego odkrycia nowego, przypominającego salamandrę gatunku, dokonał dr Piotr Nowakowski- geolog, który 11 stycznia odwiedził pałac z okazji koncertu. – Okazało się, że posadzki, po których chodzimy na co dzień, nie są całkowicie stworzone z marmuru, a częściowo z wypolerowanego piaskowca, w których dr Piotr Nowakowski odkrył skamieniałości organizmów z epoki triasu i kredy – mówi Olaf Otwinowski z Pałacu Kultury Zagłębia. W podłogach holi odnaleziono nie tylko pozostałości po amonitach, belemnitach i koralowcach. Uwagę Piotra Nowakowskiego zwrócił jednak inny wzór na posadzce PKZ, którym okazały się małe szkielety płazów.
![](https://metropoliagzm.pl/wp-content/uploads/2022/03/Skamienialosci-czaszek-nowego-gatunku-salamandry-fot.-Marek-Wesolowski-300x300.jpg)
Nieinwazyjna metoda wydobycia kodu genetycznego pozwoliła stworzyć obraz płaza, który okazał się przypominać salamandrę meksykańską zwaną również aksolotlem. – Ambystoma Culturis, żyła na terenie Polski ok. 230 mln lat temu, miała ok 6 cm długości wraz z ogonem, dużą w stosunku do tułowia głowę, przy której znajdowały się skrzela zewnętrzne – mówi dr Piotr Nowakowski. Jej wygląd wskazuje, że naturalnym środowiskiem płaza był zbiornik słodkowodny, a liczba skamieniałości na fragmencie posadzki potwierdza, iż stworzenia te żyły w grupach liczących kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt osobników.
Pałac Kultury Zagłębia jest zabytkiem od 1979 roku, co uniemożliwia w najbliższym czasie przeprowadzenia prac wydobywczych. Geolodzy wraz z konserwatorem zabytków podjęli już stosowne działania, które wkrótce mają umożliwić dokładne zbadanie gatunku Ambystoma Culturis.
– Okazuje się, że pałac to skarbnica nie tylko kultury, ale również geologicznych niespodzianek. Kto wie, może salamandra stanie się nowym symbolem PKZ – mówi Grzegorz Drygała, Dyrektor Pałacu Kultury Zagłębia.
![](https://metropoliagzm.pl/wp-content/uploads/2022/03/Kulturalna-Salamandra-3-autor-Karolina-Nowak-1-210x300.jpg)
Pomysł ten szybko podchwycili pracownicy pałacu, którzy na swój artystyczny sposób zobrazowali kulturalną salamandrę, a także zgłosili do Urzędu Miasta Dąbrowa Górnicza chęć zamiany pomnika Bobra Dąbrowiaka – zlokalizowanego przez pałacem na Placu Wolności – na pomnik nowo odkrytego płaza.
Zanim ruszą dalsze prace badawcze, wszyscy goście pałacu, którzy przybędą na koncert, spektakl, seans filmowy, wystawę sztuki lub zajęcia edukacji artystycznej mogą podziwiać skamieniałości w holu głównym Pałacu Kultury Zagłębia od strony kawiarni. Pracownicy pałacu zadeklarowali pomoc w odnalezieniu odpowiednich fragmentów podłogi.
Pałac Kultury Zagłębia jest otwarty od poniedziałku do piątku w godzinach od 8:00 do 20:00 oraz w weekendy od 16:30 do 19:30.
Poniżej galeria innych, zlokalizowanych w PKZ skamieniałości.
Źródło: UM Dąbrowa Górnicza
![](https://metropoliagzm.pl/wp-content/uploads/2022/03/007-Zaklete-w-marmurze-300x253.jpg)
![](https://metropoliagzm.pl/wp-content/uploads/2022/03/Amonit-w-posadzce-PKZ-fot.-Marek-Wesolowski-1-300x267.jpg)
Ślady po belemnicie fot. Marek Wesołowski